Uroczystości 82. Rocznicy Zagłady w Mszanie Dolnej

Osiemdziesiąt dwa lata temu, 19.08.1942 r. żydowska społeczność Mszany Dolnej i wielu okolicznych miejscowości, przestała istnieć. Niemal wszyscy zostali zgładzeni w masowej egzekucji na wzgórzu Pańskie. Data ta stała się więc symbolicznym dniem obchodów rocznic Zagłady w mieście.

W tym roku rocznicowe obchody zaplanowaliśmy na niedzielę 18.08.2024. Miały one trzy ważne części: pierwszą była konferencja na temat Zagłady w całym regionie: mieście i gminie Mszana Dolna, ale też Dobrej, Skrzydlnej, Rabce i na całym Podhalu. Panelistami byli zarówno członkowie Fundacji: Urszula, Rachela i Jakub Antosz-Rekucccy, jak też zaproszeni goście: Narcyz Listkowski i Michał Rapta z Rabki oraz dr Karolina Panz, badaczka Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

Głównym punktem uroczystości była ceremonia pamięci na miejscu masowego mordu, gdzie przywołane zostały imiona i nazwiska ponad tysiąca Ofiar Zagłady, spoczywających przez 81. lat bezimiennie w masowej mogile. Staraniem naszej Fundacji imiona te zostały im  przywrócone w ubiegłym roku, wypisaliśmy je na granitowej tablicy przy masowej mogile; w tym roku zabrzmiały głośno w przestrzeni miasta, które kiedyś było ich małą ojczyną.  

W obchodach uczestniczyli przedstawiciele Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, z przewodniczącą dr Katarzyną Kowalską i wiceprzewodniczącym prof. Jerzym Sojką, Rady Dialogu Archidiecezji Krakowskiej z przewodniczącym ks. Prof. Łukaszem Kamykowskim, Klubu Chrześcijan i Żydów „Przymierze” z Krakowa, Sieci Forum Dialogu. Modlitwę odmówił proboszcz parafii pw. Św.Michała, Jan Antoł, znicze złożyli przedstawiciele władz miasta: Pani Burmistrz Agnieszka Orzeł i radny Bartosz Gocał. Obecni byli przedstawiciele Gminy Mszana Dolne: wicewójt  W.Zoń i pani Magda Polańska.

Szczególnym gościem była Pani Ruth Gatterer, córka jednego z nielicznych ocalonych, Lejba Gatterera, fundatora ogrodzenia cmentarza żydowskiego w Mszanie Dolnej, Rabce, Limanowej i Łabowej.  Odczytała ona fragmenty wspomnień ojca oraz poruszający wiersz wuja, innego z ocalonych, Mosesa Aftergutta, skierowany do zamordowanego na Pańskim ojca.

Trzecią częścią obchodów był wspaniały koncert kwartetu smyczkowego „Con Affetto”, który zaprezentował zarówno kompozycje żydowskich autorów, tradycyjna muzykę chasydzką, tematy ze „Skrzypka na dachu”, jak też słynne tanga i walce oraz motywy z filmu „Noce i dni” i serialu „Polskie drogi”. Wiolinistki zostały niezwykle gorąco przyjęte przez zgromadzoną w Miejskiej Bibliotece publiczność, wielokrotnie bisując i serdecznie dialogując z uczestnikami.

O posiłek dla uczestników zatroszczył się Klub Senior+ z Mszany Dolnej, za co nisko się kłaniamy.

Obchody zostały objęte Honorowym Patronatem Burmistrz Miasta.

Dofinansowano z Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa EtnoPolska. Edycja 2024