Wizyta studyjna Sztetl Mszana Dolna w Utøya Learning Center w Norwegii
W dniach 3.-7.06.2024 r. reprezentacja Sztetl Mszana Dolna przebywała w Norwegii, w Utøya Learning Center na wizycie studyjnej dla aktywistów z organizacji zaangażowanych w dialog, upamiętnienia, przeciwdziałanie dyskryminacji.
Wyjazd odbył się w ramach programu Aktywni Obywatele-Fundusz Krajowy i Regionalny. Wizyta studyjna dwuosobowych reprezentacji 11 wybranych organizacji z całej Polski w Utøia Learning Centre, służyła przede wszystkim przeciwdziałaniu radykalizacji, jaką był m.in. atak Andreasa Brevika sprzed kilkunastu lat, gdy ta piękna, położona wśród malowniczych fiordów, wyspa, została zbroczona krwią wielu niewinnych ofiar.
Poruszane były też tematy upamiętnień, dialogu i pracy z młodzieżą - bliskie naszemu sercu i działaniom. A sam wyjazd był bezcenną okazją do poznania niezwykłych aktywistek i aktywistów z Norwegii i całej Polski, z którymi mamy nadzieję podjąć współpracę!
Rachela i Jakub zaprezentowali w Utøia działania Sztetl Mszana Dolna, wzięli udział w warsztatach, odwiedzili miejsca upamiętnień ofiar masakry, gdzie uczestnicy oddali hołd pomordowanym. Ich imiona i wiek wypisano na ogromnym, metalowym okręgu - ideą tej formy jest równość wszystkich ofiar. Ostatniego dnia seminarium przypadły akurat urodziny jednego zamordowanego chłopca. Odbyła się specjalna ceremonia - pracownik centrum odczytywał słowa rodziny i potem w miejsce jego imienia uczestnicy ułożyli różę i zebrane kwiaty.
W porcie, z którego odpływają promy do Utoia, znajduje się kolejne upamiętnienie: rzeźba z kolumnami, z których każda reprezentuje jedną zamordowaną w zamachu osobę i jest na niej także imię ofiary. Pomnik jest z brązu, można go dotykać/gładzić, wówczas lśni . Chodzi właśnie o to, żeby był z nim kontakt, by przechodzić między kolumnami; każda kolumna jest tak skręcona, żeby była "twarzą" do słońca według trasy, którą słońce przeszło 22.07. - poczynając od godziny, kiedy rozpoczęła się strzelanina.
Upamiętniono też cały budynek kafeterii, w której Breivik zaczął zabijać - został obudowany drugim budynkiem, który go jakby "strzeże" - co jest kompromisem między rodzinami ofiar, które chciały to zostawić, a partią AUF (zamach dotyczył młodzieżówki Partii Pracy), która chciała "odzyskać" wyspę i usunąć wszelkie ślady zamachu.
Nasi reprezentanci wykorzystali wizytę w stolicy Norwegii także na zwiedzenie Oslo - zobaczyli m.in. Parlament, Zamek Królewski, Teartr Narodowy, park królewski, stołeczny Ratusz. Spacerowali najsłynniejszą ulicą Oslo, Karl Johan Gate, byli na dachu Opery, w Deichman Bjørvika - bibliotece publicznej Deichmanna, w Narodowym Muzeum Sztuki, Architektury i Projektowania z bogatą kolekcją m.in. malarstwa europejskiego. Popłynęli w rejs statkiem po fiordzie. Pełni wrażeń i inspiracji do dalszych działań, wrócili do Polski.
Dziękujemy Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny oraz Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, za możliwość wzięcia udziału w tak niezwykłym wyjeździe.
Więcej o miejscu pamięci w Utoia: https://utoya.no/learning-centre/