Przeżyjmy to jeszcze raz! - działania naszej Fundacji w 2023 roku w telegraficznym skrócie i foto obiektywie
Dużo się u nas działo w 2023 r. Zapraszamy do zapoznania się z krótkim podsumowaniem naszych działań w mijającym roku i obejrzenia wyboru zdjęć z naszych wydarzeń
ROCZNICA ZAGŁADY
Przede wszystkim przywróciliśmy imiona tysiącowi zamordowanych Żydów i chrześcijan żydowskiego pochodzenia, stawiając granitową tablicę z ich danymi przy masowej mogile na Pańskim - w miejscu największego mordu w historii regionu, 19.08.1942 r.
Miało to miejsce podczas organizowanych przez nas uroczystości 81. Rocznicy Zagłady w Mszanie Dolnej, 21.08.2023 r.
Poza licznymi wydarzeniami 2-dniowych obchodów rocznicowych, najbardziej wzruszające było przybycie potomków rodzin mszańskich Żydów i tu zamordowanych, z których niektóre przyjechały tu po raz pierwszy, a inne zdecydowały się na wizytę w mieście przodków, po wielu latach oporów
OPIEKA NAD CMENTARZEM ŻYDOWSKIM
Rozpoczęliśmy renowację cmentarza żydowskiego, doprowadzając do odnowienia pierwszych 4 macew oraz uzyskując, we współpracy z miastem Mszana Dolna, dofinansowanie na dalsze prace na cmentarzu.
Kontynuowaliśmy projekt "Opowieść o cmentarzu żydowskim w Mszanie Dolnej. Edycja 2023", roztaczając opiekę nad tym ważnym zabytkiem, budując strukturę wolontariuszy, prowadzących prace porządkowe na cmentarzu, ale też poznających zasady zachowania, podstawy wiedzy o symbolice macew i zwyczajach pogrzebowych judaizmu
Zorganizowaliśmy warsztaty fotograficzne, które poprowadziła światowej sławy artystka, Agnieszka Traczewska
Zwieńczeniem warsztatów była wystawa wybranych prac w Miejskiej Bibliotece w Mszanie Dolnej, wraz ze spotkaniem podsumowującym projekt
Wydaliśmy 2. edycję monografii "Cmentarz żydowski w Mszanie Dolnej", poprawioną i poszerzoną o dodatkowe rozdziały o żydowskich dziejach naszego miasta oraz innych miejscach pochówku Żydów w Mszanie Dolnej
DNI PAMIĘCI I DZIEŃ JUDAIZMU
Organizowaliśmy obchody Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, 27.01.2023 r., Yom Ha Shoah, listopadowe dni pamięci o zmarłych, 81. rocznicę egzekucji przy ul. Ogrodowej, Jorcajt Zagłady mszańskich Żydów oraz warsztaty dla młodzieży z okazji Dnia Judaizmu. Podczas Chanuki zapalaliśmy codziennie światło pamięci i solidarności, właczając się także w ogólnopolską akcję "Zapal chanukiję", a co piątek zapalaliśmy szabatowe świece pamięci o naszych żydowskich sąsiadach
PROJEKTY EDUKACYJNE
Kontynuowaliśmy projekty edukacyjne dla mieszkańców: "Opowieść o dwukulturowej, przedwojennej Mszanie Dolnej" (osobny artykuł poniżej), Opowieść o cmentarzu żydowskim w Mszanie Dolnej, Mszańscy Sprawiedliwi, międzynarodowy projekt "Krokus" upamiętniający dzieci-Ofiary Zagłady przez zasadzenie dla nich cebulek krokusów
NAWIĄZALIŚMY WSPÓŁPRACĘ Z KOLEJNYMI SZKOŁAMI
Niezwykle cenne jest dla nas pozyskanie jako wolontariuszy, młodzieży ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Mszanie Górnej z ich nauczycielkami oraz przeprowadzenie zajęć o cmentarzu żydowskim dla uczniów Zespołu Placówek Oświatowych w Mszanie Dolnej. Kontynuowaliśmy pracę edukacyjną z uczniami Zespołu Szkół Techniczno-Informatycznych w Mszanie Dolnej, którzy odwiedzają cmentarz żydowski i miejsca pamięci, przechodzą z nami edukacyjny szlak pamięci o żydowskiej społeczności Mszany Dolnej oraz poznają historię Sprawiedliwych z naszego miasta, Stefanii i Józefa Wacławików
PRZYJĘLIŚMY W MSZANIE DOLNEJ:
Uczestników "March of Remembrance and Hope" - "Marszu Pamięci i Nadziei"
Artystów: Gabrielę Bulisową i Marka Isaaca, upamiętniających w unikatowy sposób Ofiary Zagłady
Potomków rodzin żydowskich żyjących i zamordowanych w Mszanie Dolnej: Avrahama Taylora z rodziny Rebhun, Josefa Hoch z rodziny Federgrünów, z żoną Yafą i dziećmi, Helen Krag z synami, z rodziny Schwitzerów, Szoszanę Rosenberg z rodziną - potomków rodzin Borgerów i Goldbergerów, Perlę Lovjoy i Darę Hanin, potomkinie rodziny Hefter, Małgosię Gołaszewską, wnuczkę inż. Emila Rosenstocka, Doniphana i Nicholasa Blairów, potomków rodziny Rotkopf
Delegację władz Powiatu Limanowskiego
Delegację Wojewódzkiego Urzędu Konserwatora Zabytków, która zaakceptowała prace renowacyjne na cmentarzu żydowskim
BYLIŚMY ZAPROSZENI:
Do współorganizacji Krakowskiego Dnia Judaizmu - Jakub Antosz-Rekucki zapewnił oprawę muzyczną obchodów w Synagodze Tempel, pozostali członkowie uczestniczyli w wydarzeniu
Do JCC w Warszawie na spotkanie w ramach projektu "Jiskry", gdzie opowiadaliśmy o naszych działaniach dla ochrony dziedzictwa żydowskiego w Mszanie Dolnej i otrzymaliśmy wzruszający prezent od Pana Mariana Turskiego
Na jubileuszową Galę Narodowego Instytutu Dziedzictwa do Warszawy
Na Ekumeniczne Dni Biblijne w Krakowie gdzie czytaliśmy fragmenty Pisma świętego podczas Maratonu Biblijnego
SZKOLILIŚMY SIĘ
w Akademii Kolpinga dla Liderów Społecznych
Na IX ogólnopolskiej Konferencji Liderów Dialogu,
Na międzynarodowej konferencji "Wasted Lessons of the Holocaust" zorganizowanej dla uczczenia setnej rocznicy powstania polskiej filii B’na i B’rith. Wykłady i spotkania odbywały się w dniach 26-28.06.2023 r., w Muzeum Polin, objął je honorowym patronatem Prezydent Warszawy, Rafał Trzaskowski, a wśród prelegentów były takie osobowości, jak Marian Turski, prof. Stanisław Krajewski, prof. Jan Grabowski, red.Konstanty Gebert.
UDZIELILIŚMY WYWIADÓW
Pani Redaktor Krysi Trzupek z Gazety Krakowskiej, dwukrotnie
Pisały o nas media lokalne: Gorce 24, Limanowa.in, Tv Limanowska. Znaleźliśmy się też w międzynarodowych: izraelskich i nowojorskich
POMAGALIŚMY
Gródkowi Jagiellońskiemu w Ukrainie, zawożąc pełen samochód darów oraz wpłacając zebrane przez naszą Fundację Sztetl Mszana Dolna środki finansowe, uzyskane m.in dzięki aukcjom charytatywnym, zorganizowanej zrzutce oraz wpłatom Darczyńców
POSZERZALIŚMY SYSTEMATYCZNIE BAZĘ DANYCH O HISTORII MSZAŃSKICH ŻYDÓW
umieszczając kolejne wpisy na profilu FB Sztetl Mszana Dolna, stronie internetowej oraz kanale YouTube @sztetlmszanadolna i dzieląc się nią podczas spotkań edukacyjnych w naszych projektach
ZOSTALIŚMY WYRÓŻNIENI I OTRZYMALIŚMY PODZIĘKOWANIA
Nagrodą "Wdzięczność • Gratitude • הכרת הטוב" - uhonorowującej obywateli polskich zaangażowanych w ochronę dziedzictwa żydowskiego w Polsce i kultywowanie stosunków żydowsko-polskich, przyznaną po raz pierwszy w historii i trafiła ona właśnie do Mszany Dolnej!
Statuetką, "Zasłużony dla kultury" od władz Powiatu Limanowskiego
Otrzymalismy oficjalne podziękowanie z Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie za naszą pracę nad pamięcią o mszańskiej społeczności żydowskiej
WSPÓŁPRACOWALIŚMY
Z władzami miasta Mszana Dolna i Powiatu Limanowskiego
Miejską Biblioteką w Mszanie Dolnej
Hufcem ZHP "Gorczański"
Klubem Senior+ Mszana Dolna
Zagórzańskimi Dziedzinami
Żydowskim Muzeum Galicja w Krakowie
Miejskim Ośrodkiem Kultury
Polską Radą Chrześcijan i Żydów
Klubem Chrześcijan i Żydów "Przymierze"
"Forum Dialogu"
Szkołami z terenu miasta i gminy Mszana Dolna
Lokalnymi i przyjezdnymi pasjonatami fotografii
UTRZYMYWALIŚMY KONTAKTY Z POTOMKAMI MSZAŃSKICH ŻYDÓW
i okazaliśmy im wyrazy wsparcia i solidarności w związku z atakiem terrorystów Hamasu na cywilną ludność Izraela
NASZE PLANY NA 2024 r.
- Kontynuacja renowacji cmentarza żydowskiego, z remontem ogrodzenia i odnowieniem kolejnych macew
- 3. edycja projektu edukacyjnego "Opowieść o dwukulturowej, przedwojennej Mszanie Dolnej"
- Kontynuacja projektu "Opowieść o cmentarzu żydowskim w Mszanie Dolnej. Edycja 2024" z publikacją na temat Ofiar Zagłady w naszym mieście
- Nowy projekt edukacyjny "Autostopem przez świat judaizmu"
- współpraca ze szkołami, instytucjami kultury i organizacjami pozarządowymi
- gromadzenie i udostępnianie kolejnych materiałów dotyczących żydowskiego dziedzictwa naszego miasta i regionu