Jorcajt Zagłady Żydów w Mszanie Dolnej
9.09.2024 r. przypada jorcajt tych, którzy zginęli w masowej egzekucji na Pańskim 19.08.1942r. Jorcajt to rocznica śmierci w tradycji żydowskiej; niebawem dowiemy się o tym więcej, planujemy rozwinąć ten temat przy podsumowaniu tegorocznej edycji projektu "Opowieść o cmentarzu żydowskim w Mszanie Dolnej".
Dlaczego 9.09. a nie 19.08.? Kalendarz żydowski, według którego liczone są jorcajty, nie pokrywa się z gregoriańskim, o tym także coś więcej opowiemy. Żydowski rok ma odrębne miesiące, krótsze bo księżycowe. 19.08.1942 r. był wg tego kalendarz 6. elul 5702 roku. Tegoroczny 6. elul to właśnie 9.09.2024 r. Tyle, że roku 5784 według żydowskiej rachuby czasu. Także 82. rocznica tej strasznej zbrodni, tylko w tradycji judaizmu.
Dlatego dziś pragniemy wspomnieć naszych pomordowanych siostry i braci, a wśród nich tak wiele dzieci! 1/3 Ofiar nie osiągnęła pełnoletności! Połowa z nich miała poniżej 10 lat!
Przez ponad 20 lat naszej pracy dla pamięci w Mszanie Dolnej, udało nam się odnaleźć/zgromadzić kilkadziesiąt fotografii twarzy Ofiar. To zaledwie niewielka część, było ich co najmniej 10 razy więcej. Ważne jednak, że możemy przywołać przynajmniej niektóre. Młodych i starych, kobiet i mężczyzn. Starców i maleńkich dzieci! Naszych przedwojennych współobywateli, sąsiadów, przyjaciół, przybyszów, którzy szukali w Mszanie Dolnej ocalenia, a znaleźli okrutną śmierć.
Niech pamięć o tych wszystkich, tak strasznie zamordowanych, będzie błogosławiona!
Postawiona przez Fundację Sztetl Mszana Dolna w 2023 r. tablica z imionami, nazwiskami i wiekiem wszystkich Ofiar Zagłady spoczywających na Pańskim oraz tych, którzy zginęli w innych miejscach, ale byli ujęci na liście. Przywróciliśmy dzięki niej imiona ponad tysiąca Ofiar Zagłady w Mszanie Dolnej, którzy przez 81 lat spoczywali w masowej mogile bezimiennie